Definitions
Noun
feeling(s), perception, impression, reaction, sensation; spirit, contemplation, thought, idea, thinking, mood, humor, attitude, frame of mind (There are six kinds of អារម្មណ៍ : visible impression, auditory impression, olfactory impression, taste impression, physical impression, and emotional impression)
Headley
Noun
feeling, sensation, perception by the senses
Wiktionary
បា. សំ. (ន.) (អារម្មណ; អារម្ពណ ឬ អាលម្ពន) គ្រឿងតោង; គ្រឿងព្យួរ; គ្រឿងទាញឬទាញទាក់; គ្រឿងតោងរបស់ចិត្ត; គំនិត; ការដឹង ;... ។ ដែលប្រើដោយច្រើន, សំដៅត្រង់ គ្រឿងតោងរបស់ចិត្ត មាន ៦ ប្រភេទគឺ រូបារម្មណ៍ (សម្រាប់ភ្នែក) , សទ្ទារម្មណ៍ (សម្រាប់ត្រចៀក) , គន្ធារម្មណ៍ (សម្រាប់ច្រមុះ) , រសារម្មណ៍ (សម្រាប់អណ្ដាត) , ផោដ្ឋ-ញ្វរម្មណ៍ (សម្រាប់សព៌ាង្គកាយ លើកអាយតនៈ ៥ ចេញ) , ធម្មា-រមណ៍ (សម្រាប់ចិត្តសុទ្ធ) : អារម្មណ៍ល្អ, អារម្មណ៍មិនល្អ, អារម្មណ៍មិនទៀង (ម. ព. អាយតនៈ ផង) ។ សំដៅត្រង់ គំនិត និង ការដឹង, ដូចជា កៀងអារម្មណ៍ កៀងប្រមូលគំនិតមិនឲ្យទាសរសេមរសាម ។ ឃ្វាងអារម្មណ៍ ឃ្វាងគំនិត ។ ចាប់អារម្មណ៍ ចាប់ចិត្ត, ជាប់ចិត្ត, ជាប់គំនិត ។ ជិះអារម្មណ៍ ផ្ទួនគំនិត ។ ជោកអារម្មណ៍ ជោកគំនិត, ស៊ប់ចិត្តពេញទី ។ ទទួលអារម្មណ៍ ទទួលដឹង, បានដឹង (ដោយភ្នែកឃើញរូបជាដើម) ។ ទប់អារម្មណ៍ ទប់គំនិត ។ ទាញអារម្មណ៍ ទាញគំនិត ។ ទាសអារម្មណ៍ ឬ អារម្មណ៍ទាស ទាសគំនិត ឬគំនិតទាស ។ ទាស់អារម្មណ៍ ទាស់ចិត្ត, ទាស់អធ្យាស្រ័យ; មិនត្រូវធាតុគ្នា ។ ប៉ះអារម្មណ៍ ឬ ប្រទះអារម្មណ៍ ប៉ះឬប្រទះរូបារម្មណ៍ជាដើម; ទង្គុចចិត្តគ្នា ។ ប្រមូលអារម្មណ៍ ប្រមូលគំនិត, ធ្វើឲ្យមូលចិត្ត ។ រងអារម្មណ៍ ឬ សោយអារម្មណ៍ ទទួលអារម្មណ៍, ចាប់អារម្មណ៍ ។ ស្ទាក់អារម្មណ៍ ស្ទាក់ផ្លូវគំនិត ។ល។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ សរសេរជា អារម្មណ (អ. ថ. –រុ័ម-ម៉ៈណៈ) , ដូចជា អារម្មណ-ប្បភេទ ដំណើរផ្សេងនៃអារម្មណ៍ជាដើម ។
Chuon Nath