ឧត្តរ

Adjective to be high, superior; above.

Noun higher side, upper portion, top

Noun north.

Adjective to be northern

Adjective to be left, left-handed.

Noun left side

Noun north

Noun left side

Noun upper side

Noun (what comes) after

សំ. បា.(គុ. ឬ ន.) ខ្ពស់; លើ; ឆ្វេង; ក្រោយ; ខាងលើ; ខាងខ្ពស់; ខាងជើង; ខាងឆ្វេង; ខាងចុង; ខាងក្រោយ : ទិសឧត្ដរ ទិសខាងជើង ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ អ. ថ. អ៊ុត-តៈរ៉ៈ (ចួនថា អ៊ុត-ដ តាមទម្លាប់ស្រួលមាត់) , ដូចជា ឧត្ដរកាយ រាងកាយប៉ែកខាងលើ; រូបកាយខ្ពស់ ។ ឧត្ដរកាល អនាគតកាល ។ ឧត្ដរកុរុ ឬ ឧត្ដរកុរុទ្វីប ឈ្មោះមហាទ្វីបមួយនៅក្នុងទិសាភាគខាងជើងភ្នំសិនេរុ (តាមភូមិសាស្រ្តបុរាណ) ; ខ្មែរច្រើនហៅក្លាយជា ឧត្ដរករោទ្វីប (អ៊ុត-ដ-កៈរ៉ោ–) ឧត្ដរទិសាភាគ ប៉ែកទិសខាងជើង ។ ឧត្ដរនិកាយ ពួកខាងជើង គឺពួកពុទ្ធសាសនិកខាងលទ្ធិមហាយាន (ព. ផ្ទ. ទក្ខិណនិកាយ) ។ ឧត្ដរប័ដ សំពត់សម្រាប់ពានា ឬសំពត់បង់ក, សំពត់ដណ្ដប់ (ហៅ ឧត្ដរពស្ត្រ ឬ –ព័ស្រ្ត ក៏បាន) ។ ឧត្ដរលុប ឬ –លោប (ព. វ.) លុបអក្សរឬបទខាងចុង, ដូចជា អាដានាដិយៈ > អាដានា; ឪពុក > ឪ ជាដើម ។ ឧត្ដរាព័ត៌ ឬ ឧត្ដរាវដ្ដ ដំណើរវិលទៅខាងធ្វេង ដើរជាឧត្ដរាព័ត៌ ដើរវិលទៅខាងឆ្វេងជុំវិញទីណាមួយ : ហែសពជាឧត្ដរាព័ត៌បីជុំបារាំកំពូល រួចហើយលើកសពទៅតម្កល់លើជើងថ្ករ (តាមទម្លាប់ខ្លះ) ។ ព. ផ្ទ. ទក្ខិណាព័ត៌ ឬ ទក្ខិណាវដ្ដ។ ឧត្ដរាភិមុខ ដែលមានមុខបែរចំទៅខាងជើង ។ ឧត្ដរាសង្គ (–សង់) សំពត់ពានា, សំពត់បង់ក (វេវ. ឧត្ដរប័ដ, ឧត្ដរពស្ត្រ) ។ ព. ពុ. ចីពរ : ភិក្ខុតម្រួតឧត្ដរាសង្គជាមួយនឹងសង្ឃាដី ហើយឃ្លុំជាបរិមណ្ឌល ដើរចូលទៅក្នុងភូមិ ។ ឧត្តរាសាឍ (ឈ្មោះនក្សត្រទី ២១; ខែអាសាឍក្រោយ; ខ្មែរធ្លាប់ប្រើតែ ទុតិយាសាឍ ។ បុញ្វសាឍ ឈ្មោះនក្សត្រទី ២០; ខែអាសាឍមុន; ខ្មែរធ្លាប់ប្រើតែបឋមាសាឍ ឬ ប្រថមាសាឍ) ។ល។ ព. កា. ប្រើជា ឧត្ដរៈ, ឧត្ដរា, ឧត្ដរោ, ឧត្តរំ (អ. ថ. –រុ័ង) ក៏បាន តាមគួរដល់ការប្រកប; ផ្លាស់ រ ជា ល > ឧត្តល, ឧត្តលា, ឧត្តលោ ក៏បាន (អ. ថ. អ៊ុត-ដល់, –តៈល៉ា, -តល៉ោ) ។