Noun
care, protection; caring, protecting, guarding; administration; governing; assistance.
Headley
បា. ឬ
សំ. (
ន.) ការបីបាច់, ការថែទាំឬមើលថែទាំ, ការគ្រប់គ្រង, ការកាន់កាប់រក្សា, ការថែរក្សាដោយយកចិត្តទុកដាក់; ដំណើរជួយរក្សាការពារ ។ ខ្មែរហៅខ្មោចល្បាក់សា, ខ្មោចមេមត់ឬបិសាច, អសុរកាយដែលកាន់កាប់ ថា អារក្ស សំដៅសេចក្ដីថា “ខ្មោចអ្នកបីបាច់រក្សា” : លៀងអារក្ស, អារក្សចូល, រូបអារក្ស, ភ្លេងអារក្ស, សព្ទអារក្ស ។ អារក្សត្បាល់ ឈ្មោះល្បែងក្មេងមួយប្រភេទលេងក្នុងវេលាយប់ខែភ្លឺ, មានក្មេងម្នាក់ទទូរសំពត់អង្គុយលើត្បាល់ធំផ្កាប់ ធ្វើជារូបអារក្ស, មានក្មេងច្រើននាក់អង្គុយព័ទ្ធជុំវិញ ច្រៀងទះដៃរាយទំនុក, ក្មេងដែលអង្គុយលើត្បាល់នោះធ្វើអាការកិរិយាដូចជាខ្មោចអារក្សចូល (ជាល្បែងលំអក់ព័ណ៌, មានតែក្នុងសម័យពីដើម) ។ អារក្សទឹក បិសាចអ្នករក្សាទឹក, ខ្មោចចាំទឹកឬខ្មោចទឹក (
ម. ព. រាក្ស័ស ផង) ។ អារក្ខទេវតា, អារក្ខទេព ឬ អារក្ស– (–រ៉ាក-ខៈ– ឬ –រ៉ាក់-ក្សៈ–) ទេវតាអ្នកបីបាច់រក្សាមនុស្ស (ហៅ ទេពារក្ខ, ទេវារក្ខ ឬ–រក្ស ក៏បាន ទេព្រ័ក្ស ក៏បាន) ។ អារក្សព្រៃ បិសាចរក្សាព្រៃ, ខ្មោចព្រៃ (
ម. ព. រាក្ស័ស ផង) ។ល។
Chuon Nath
