បា. សំ. (ន.) (អាយុស៑ ឬជា អាយុ ក៏មានខ្លះ) ដំណើរប្រព្រឹត្តទៅនៃជីវិត, កាលរបស់ជីវិត, កាលដែលជីវិតកំពុងនៅមាន : អាយុ ២០ ឆ្នាំ ។ ខ្មែរប្រើជា អាយូស ក៏មាន (–យ៉ូស) , ក្លាយមកពី សំ. អាយុស៑ ។ អាយុកប្ប ឬ –កល្ប (–ក័ប ឬ –ក័ល) កំណត់នៃអាយុ ។ អាយុកាម ការចង់បានអាយុវែង ។ អាយុកាល កាលនៃអាយុគឺជំនាន់, ស្រករ, ស្របក់ស្របាលនៃអាយុឬកាលកំណត់នៃអាយុចំនួនប៉ុណ្ណោះ ។ អាយុក្ខ័យ ឬ–ក្ស័យ ដំណើរអស់អាយុ ។ អាយុគណនា (–គៈ ណៈ–) ការរាប់អាយុ ។ អាយុជន្ម ឬ—ជន្មន, –ជន្មា, –ជន្មាន (–ជន់ ឬ –ជន់-ន្ម័ន, ជន់-ន្មា, ជន់-ន្មាន; សំ. ស.) អាយុកំណើត គឺអាយុដែលរាប់តាំងពីថ្ងៃចាប់កំណើតឬតាំងពីថ្ងៃកើតមកដល់ថ្ងៃនេះ (ម. ព. ជន្ម ផង) ។ អាយុជីវិត (បា. ស.) ដំណើរមានអាយុរស់នៅ : សូមឲ្យខ្ញុំមានអាយុជីវិតតទៅទៀត ! ។ អាយុទាន ការឲ្យអាយុ គឺការជួយឲ្យមានជីវិត (ជីវិតទាន) ។ អាយុបរិច្ឆេទ (–ប៉ៈរ៉ិច-ឆែត) ការកំណត់អាយុ ។ អាយុបរិមាណ (–ប៉ៈរ៉ិម៉ាន) ការរាប់អាយុ; ការស្មានអាយុ ។ អាយុបរិយោសាន ឬ អាយុហបរិយោសាន (–ប៉ៈរ៉ិយ៉ោ– ឬ –ហៈ–; បា. សំ. អាយុស៑ + បយ៌វសាន, ស៑ > ះ = អាយុះបយ៌វសាន) ទីបំផុតនៃអាយុ ។ អាយុប្បមាណ ឬ –ប្រមាណ ចំនួនអាយុ ។ អាយុពរ (បា. ស.) ពរថាឲ្យមានអាយុវែង (ដូចពរជា សូមឲ្យអ្នកមានអាយុវែង ! ...) ។ អាយុពេទ្យ ឬ –វេជ្ជ ពេទ្យអ្នកចេះវិធីថែរក្សាឲ្យមានអាយុវែង ឬពេទ្យអ្នកចេះថ្នាំចម្រើនអាយុ ។ អាយុវឌ្ឍនៈ ឬ –វឌ្ឍន៍ (–វ័ត-ឍៈនៈ ឬ–វ័ត) ដំណើរចម្រើនអាយុ : ថ្នាំអាយុវឌ្ឍនៈ ថ្នាំចម្រើនអាយុ (ហៅ អាយុវឌ្ឍនភេសជ្ជ ក៏បាន) ។ អាយុវឌ្ឍនការណ៍ ហេតុដែលនាំឲ្យចម្រើនអាយុ ។ អាយុ, វណ្ណៈ, សុខៈ, ពលៈ អាយុ (វែង) , សម្បុរ (កាយល្អ) , សេចក្ដីសុខ, កម្លាំង (ពាក្យសម្រាប់ឲ្យពរ) : សូមឲ្យអ្នកមានអាយុ, វណ្ណៈ, សុខៈ, ពលៈ ! ។ អាយុវស្សា អាយុនិងវស្សា គឺចំនួនអាយុនិងចំនួនវស្សាដែលបួស (បានប៉ុន្មានហើយ ?) ។ អាយុវេទ ឬ អាយុពេ្វទ, អាយុវ៌េទ (សំ. អាយុស៑ > អាយុរ៑ + វេទ > អាយុវ៌េទ) វិទ្យាសម្រាប់រក្សាអាយុ, វិជ្ជាសម្រាប់ចម្រើនអាយុ, សម្រាប់បង្កើតសុខភាព ។ អាយុសង្ខារ (បា. សំ. អាយុស៑ + សំស្ការ > អាយុះសំស្ការ) ការភ្ជុំអាយុ, ការកំណត់អាយុដែលនឹងដល់មរណកាល ។ អាយុសេស (–សែស) សេសនៃអាយុ គឺអាយុដែលមានសេស មិនគត់ឆ្នាំ ។ អាយុស្មន្ត ឬ អាយស្មន្ត, អាយស្មា (–យុស-ស្មន់ ឬ យុ័សស្មន់, –យុ័ស-ស្មា; សំ. អាយុឞ្មន៑ ឬ អាយុឞ្មន្ត៑; បា. អាយស្មា
Chuon Nath