បា. សំ. (
ន.) (សរីរ; ឝរីរ) អត្តភាព, រូប, រាងកាយ, ខ្លួនប្រាណ; សាកសព; រាងឆ្អឹង : ថែទាំសរីរៈ; រម្លាយសរីរៈ ។ បើរៀងពីខាងដើមសព្ទដទៃសរសេរជា សរីរ
អ. ថ. សៈរ៉ីរ៉ៈ, ដូចជា សរីរកាយ រាងកាយទាំងមូល, គ្រោងរូប ។ សរីរកិច្ច ការរវល់ដោយរាងកាយ (មានបន្ទោឧច្ចារៈបស្សាវៈជាដើម) ; ការរម្លាយសព្វឬបញ្ចុះសព : ធ្វើសរីរកិច្ច ។ សរីរជៈ ឬ –ជាត ដែលកើតចេញអំពីសរីរៈ ។ សរីរធាតុ ធាតុដែលប្រជុំនៅក្នុងខ្លួន គឺ ដី, ទឹក, ភ្លើង, ខ្យល់, អាកាស ។ សំណល់អដ្ឋិដែលរម្លាយរួចហើយ (ហៅចំពោះតែអដ្ឋិលោកអ្នកមានបុណ្យឬព្រះអរហន្ត) : សរីរធាតុស្ដេចចក្រពត្តិ, សរីរធាតុព្រះបច្ចេកពុទ្ធ ។ សរីរនិក្ខេប ការបោះបង់សរីរៈ; ការបញ្ចុះសព : ធ្វើសរីរនិក្ខេប ។ សរីរបរិហារ ការថែរក្សាខ្លួន ។ សរីរប្បដិជគ្គនៈ (សៈរី-រុ័ប-ប៉ៈដិ-ជ័ក-គៈនៈ) ការជម្រះឬសម្អាតសរីរៈ ។ សរីរប្បដិព័ទ្ធ ឬ –ប្រតិព័ទ្ធ (សៈ រ៉ីរុ័ប-ប៉ៈដិព័ត ឬ ប្រៈតិ–) ដែលជាប់ទាក់ទងដោយសរីរកាយ : ស្រមោលជាសរីរប្បដិព័ទ្ធ ។ ដែលជាប់នៅនាសរីរៈ (ដូចយ៉ាងសំពត់អាវដែលស្លៀកពាក់ជាប់នឹងខ្លួន, អម្រែកនៅលើស្មាជាដើម) ។ សរីរប្បទេស ឬ–ប្រទេស សរីរកាយ, –សព៌ាង្គកាយ ។ សរីរប្បភា ឬ–ប្រភា រស្មីឬពន្លឺដែលភ្លឺចេញអំពីសរីរកាយ : សរីរប្បភានៃទេវតា ។ សរីរព័ណ៌ ឬ –វណ្ណ សម្បុរសរីរៈ ។ សរីរព្យាបាល ឬ –រក្សា ការរក្សាសរីរៈ (សរីរបរិហារ) ។ សរីរភេទ ការបែកធ្លាយសរីរៈ, ដំណើររំលាងខន្ធ, មរណភាព : ដល់នូវសរីរភេទ (ស្លាប់) ។ សរីរយន្ត ឬ –យន្រ្ត (–យន់) យន្តគឺសរីរៈ, សរីរកាយដែលទុកដូចជាគ្រឿងយន្ត ។ សរីរយាត្រា ការចិញ្ចឹមជិវីត, ការរស់នៅ ។ សរីររូបធាតុ (សៈរ៉ីរៈរូប៉ៈធាត) រូបធាតុក្នុងសរីរៈ គឺធាតុដែលមានរូបផ្សេងៗក្នុងសរីរកាយ (
បារ. Matière organique) ។ សរីរវិជ្ជា, –វិទ្យា, ឬ –សាស្ត្រ វិជ្ជាឬក្បួនសម្រាប់រៀនសង្កេតចំណាំអាការៈក្នុងខ្លួន ឲ្យដឹងដោយការវះកាត់ជាដើម (សម្រាប់ទេព្យ) ។ សរីរវិមោក្ខ ឬ–វិមោក្សណ៍ ការរួចផុតចាកសរីរៈ (មរណភាព) ។
ព. ពុ. ការរលត់ខន្ធចូលកាន់និញ្វន ។ សរីរសណ្ឋាន ទ្រង់ទ្រាយសរីរៈ, បែបភាពឬរាងរៅរបស់រូបកាយ ។ សរីរសន្ធិ តំណសរីរៈ, សន្លាក់ឆ្អឹង ។ សរីរសោសន (–សៈន៉ៈ ឬ–សន់) ការបង្អត់ខ្លួនឲ្យស្គាំងស្គម ។ សរីរសំស្ការ ការរម្លាយរូប, ឈាបនកិច្ច ។ សរីរាការ (សៈរ៉ីរ៉ាកា;
បា. < សរីរ + អាការ) អាការៈក្នុងខ្លួន (មានសក់, រោមជាដើម) ។ សរីរាវយវៈ (សៈរ៉ីរ៉ាវ៉ៈយៈវៈ;
បា. < សរីរ + អវយវ) ប៉ែកឬចំណែកនៃសរីរៈ (មានដៃ, ជើង ជាដើម) ។ល។
Chuon Nath
Noun
(human) body, corpse; bones; skeleton.