EXPERIENCE
LEARN
C1
IPA
/ɓoʔp/
GD
bop

បុព្វ Meaning in English

Ancestor
Ancient
Last
Fore-
First
Original
Leading
Introductory\'
Fore
Pre
Proto
Past
Former

Definitions

US prefix occurring in words of Pali origin meaning `past, ancient, last; fore-, first, original; located at the beginning, leading; introductory'
Headley
US Noun (prefix) fore-, pre-, proto-, first, past, ancient, former
Wiktionary
KH បា. សំ. (គុ.) (បូវ៌) មុន, ខាងដើម, ពីមុន ។ សព្ទនេះប្រើរៀងខាងដើមសព្ទដទៃឲ្យជាបទសមាសដូចជា បុព្វកថា (បុប-ពៈកៈ–) ន. (បា.) ពាក្យនិយាយខាងដើមសៀវភៅ, ពាក្យផ្ដើមជាដំបូង, អារម្ភកថា, អារម្ភបទនៃសៀវភៅ ។ បុព្វកម្ម (បុប-ពៈ-ក័ម) ន. (បា. សំ. បូវ៌កម៌ន៑) អំពើពីមុន, អំពើពីព្រេងនាយ, អំពើចាស់ គឺបុណ្យក្ដីបាបក្ដីដែលគេបានធ្វើពីជាតិមុនមកជាប់ជាស្នាមចិត្តតាមឲ្យផលក្នុងជាតិតៗមកឬក្នុងជាតិនេះ ។ បុព្វករណ៍ (បុប-ពៈ-ក) ន. (បា. បុព្វករណ; សំ. បូវ៌ករណ) ការរាយរងដែលត្រូវចាប់ធ្វើមុនដើម្បីនឹងសម្រួលការធំឲ្យស្រួលឬឲ្យចុះរបៀប ។ បុព្វការី (បុប-ពៈការ៉ី) ន. (បា. សំ. បូវ៌ការិន៑) អ្នកដែលបានធ្វើឧបការៈមុន គឺអ្នកដែលបានធ្វើសេចក្ដីទំនុកបម្រុងផ្ចុងផ្ដើមរួចមកហើយ : មាតាបិតា ជាបុព្វការីរបស់កូន; គ្រូជាបុព្វការីរបស់សិស្ស; ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ជាបុព្វការីរបស់ពុទ្ធសាសនិកជន; ព្រះមហាក្សត្រជាបុព្វការីរបស់ប្រជាជន ព្រោះទ្រង់បានចាត់កិច្ចការគ្រប់គ្រងរក្សាប្រទេសរបស់ព្រះអង្គ ឲ្យអស់ប្រជាជនបានសេចក្ដីសុខស្រួល ។ល។ បើស្ត្រីជា បុព្វការិនី ។ បុព្វកិច្ច (បុប-ពៈកិច) ន. (បា. សំ. បូវ៌ក្ឫត្យ) ការរវល់រាយរងដែលត្រូវចាប់ធ្វើមុន ដើម្បីនឹងសម្រួលការធំឲ្យចុះរបៀប ។ វេវ. បុព្វករណ៍ ។ បុព្វក្រឹត្យ (បុប-ពៈក្រឹត) ន. (បា. សំ. ក្ល.) ដូចគ្នានឹង បុព្វកិច្ច ។ បុព្វចរិត (បុប-ពៈចៈ-រ៉ិត) ន. (បា.) ចរិតដើម គឺអំពើដែលបុគ្គលធ្លាប់ប្រព្រឹត្តពីក្នុងជាតិមុន ជាប់ជាស្នាមជាលំអានមកដល់ជាតិនេះ (ម. ព. ចរិត ផង) ។ បុព្វចរិយា (បុប-ពៈ-ចៈរ៉ិយ៉ា) ន. (បា. សំ. បូវ៌ចយា) ចរិយាដើម គឺការប្រព្រឹត្ត, សំណាងឬមារយាទ, ទម្លាប់, សណ្ដាប់ធ្នាប់, ដែលបុគ្គលធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តពីជាតិមុនៗ មកជាប់ជាស្នាមតាមមកដល់ជាតិនេះ ។ បុព្វណ្ហកាល (បុប-ព័ន-ហៈ–) ន. (បា. សំ. បូវ៌ាណ្ហកាល) ដូចគ្នានឹង បុព្វណ្ហសម័យ ។ បុព្វណ្ហសម័យ (បុប-ព័ន-ហៈសៈម៉ៃ) ន. (បា.–សមយ; សំ. បូវ៌ាណ្ហសមយ) សម័យជាខាងដើមនៃថ្ងៃ (ក្រោយបន្ទាប់បច្ចូសសម័យ) គឺវេលាព្រះអាទិត្យរះ (ពេលថ្ងៃរះ) ។ បុព្វទេព ឬ បុព្វទេវតា (បុប-ពៈ ទេប ឬ–ទេវៈដា) ន. (បា. បុព្វទេវ ឬ បុព្វទេវតា) ទេវតាដើម ឬ ទេវតាមុន (មាតាបិតា) ; មាតាបិតាបានជាហៅថា បុព្វទេព ព្រោះមានចិត្តមេត្តាប្រណីរីករាយស្មោះស្មើរកកូនប្រហែលដូចចិត្តរបស់ទេវតា ... ។ ពួកអសុរក៏ហៅ បុព្វទេព ដែរ ព្រោះកាលពីដើមអសុរធ្លាប់នៅក្នុងឋានត្រៃត្រិង្សមុនព្រះឥន្ទ្រនិងពួកទេវតាអ្នកត្រៃត្រិង្ស ។ បុព្វទេវតា (ម. ព. បុព្វទេព) ។ បុព្វនិមិត្ត ឬ បូព៌និមិត្ត (បុប-ពៈនិមិត ឬ បូ–) ន. (បា. បុព្វ–; សំ. បូវ៌–) ហេតុភេទ, គ្រឿងសម្គាល់ដែលនាំបណ្ដាលឲ្យឃើញមុន (អាភេទ, ផ្នួល ឬ ប្រផ្នួល) ។ បុព្វនិវាស (បុប-ពៈ–) ន. (បា. សំ. បូវ៌និវាស) ផ្ទះ, ភូមិ, លំនៅដែលធ្លាប់នៅពីដើម (ផ្ទះ, ភូមិ, លំនៅចាស់) ។ បុព្វន្នជាតិ (បុប-ព័ន-នៈជាត) ន. (បា. < បុព្វ “មុន” + អន្ន “វត្ថុសម្រាប់ស៊ី”+ ជាតិ “កំណើត”; សំ. < បូវ៌ + –) ពូជធារឬស្បៀងដែលគេត្រូវបរិភោគមុន បានខាងឯធញ្ញជាតិមានស្រូវខ្សាយជាដើម ដែលជារបស់ត្រូវគេបរិភោគមុន (ស្បៀងសម្រាប់ស៊ីមុន) ។ ព. ផ្ទ. អបរន្នជាតិ ។ បុព្វបទ (បុប-ពៈបត់) ន. (បា. សំ. បូវ៌បទ “បទដើម”) និបាតសព្ទ ឬអក្សរដែលដាក់ផ្ជាប់ពីខាងដើមនៃសព្ទឯទៀត, ជាជំនួយសព្ទនុះឲ្យមានសេចក្ដីប្រាដកដោយឡែក ឬបំបែរសេចក្ដីឲ្យឃ្លាតផ្សេងពីប្រក្រតីដើម; ខាងភាសាសំស្ក្រឹតនិងបាលី ដូចជា ឧប “ជិត, បន្ទាប់, រង” + រាជ “ស្ដេច” > ឧបរាជ “ស្ដេចបន្ទាប់ គឺស្ដេចទី២បន្ទាប់ស្ដេចទ្រង់រាជ្យ”; បរា “សោះសូន្យ ;...”+ ជយ “ជម្នះ” > បរាជយ “ការចាញ់, ដំណើរចាញ់គេ”; ឧប និង បរា ហៅថា បុព្វបទ ។ល។ ខាងភាសាខ្មែរយើង ច្រើនប្រើតួអក្សរជា បុព្វបទ, ប្រើមួយតួក៏មាន ពីរតួក៏មាន, ដូចជា ទាស់ទែង, ទ្រេតទ្រោត ដាក់អក្សរ ទ(បុព្វបទ) ថែមមកជា ទទាស់ទទែង; ទទ្រេតទទ្រោត; ខូច, ឈប់, ដុះ, ធូរ, បោល ដាក់អក្សរ ប-ង, ប-ញ, ប-ណ, ប-ន, បំ (បុព្វបទ) ថែមមកជា បង្ខូច, បញ្ឈប់, បណ្ដុះ, បន្ធូរ, បំបោស; បុព្វបទទាំងនេះបំបែកសេចក្ដីរបស់សព្ទឲ្យឃ្លាតប្លែកពីប្រក្រតីដើម (ម. ព. ទាំងនោះ និង អព្ភាស ទៀតផង) ។ល។ បុព្វបយោគ ឬ បុព្វប្រយោគ (បុប-ពៈប៉ៈយោក ឬ –ប្រៈ–) ន. (បា. បុព្វប្បយោគ; សំ. បូវ៌ប្រយោគ) សេចក្ដីព្យាយាមដើម គឺព្យាយាមដែលផ្ដើមនឹងធ្វើធ្វើអំពើ, នឹងចាត់ការឬធ្វើការអ្វីៗ ។ បុព្វបុរស (បុប-ពៈបុរ៉ស់) ន. (បា. ក្ល.; បា. បុព្វបុរិស; សំ. បូវ៌បុរុឞ) បុរសជាខាងដើមវង្ស ។ ពួកញាតិទាំងអស់ ទោះប្រុសក្ដីស្រីក្ដីដែលទៅកាន់បរលោកហើយរាប់តាំងពីជីដូន ជីតា ទួត លួត លា ឡើងទៅហៅថា បុព្វបុរស (ដូនតា ឬ ពួកដូនតា) ។ បុព្វបេតពលី (បុប-ពៈប៉េតៈពៈលី) ន. (បា. បុព្វប្បេតពលិ; សំ. បូវ៌ប្រេតពលិ) ការធ្វើពលិការចំពោះបុព្វប្រេត; តាមលទ្ធិខាងពុទ្ធសាសនា ប្រើវិធីធ្វើទក្ខិណានុប្បទានឧទ្ទិសចំណែកបុណ្យជូនទៅ; លទ្ធិខ្លះក្រៅពីពុទ្ធសាសនា ប្រើវិធីសែនព្រេនជូន ។ បុព្វប្រេត (ត. ទ. បុប-ពៈ ប្រែត) ន. (បា. សំ.; បា. បុព្វប្បេត; សំ. បូវ៌ប្រេត មកអំពី បុព្វ ឬ បូវ៌ + ប ឬ ប្រ + ឥ > ឯ + ត) អ្នកដែលទៅកាន់បរលោកហើយ គឺអ្នកដែលធ្វើមរណកាលទៅកាន់ភពខាងមុខហើយ (ញាតិដែលស្លាប់បាត់ទៅហើយ) : ធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសផលជូនទៅបុព្វប្រេត ។ បុព្វភាគ (បុប-ពៈភាក) ន. (បា. សំ. បូវ៌–) ចំណែកខាងដើមឬប៉ែកខាងដើម ។ ព. ផ្ទ. បច្ឆិមភាគ ។ បុព្វភាគបដិបត្តិ ឬ–ប្រតិបត្តិ (បុប-ពៈភាគៈប៉ៈដិប័ត ឬ–ប្រៈតិប័ត) (បា. បុព្វភាគប្បដិបត្តិ; សំ. បូវ៌ភាគប្រតិបត្តិ) ប្រតិបត្តិជាចំណែកខាងដើម គឺការប្រព្រឹត្តកាន់សីលឲ្យបរិសុទ្ធ និងការគោរពកោតក្រែងបូជាចំពោះបុគ្គលដែលគួរគោរព មានមាតាបិតាជាដើម (ហៅថា បុព្វភាគបដិបទា ឬ បុព្វភាគប្រតិប័ទ ដូច្នេះវិញក៏បាន) ។ បុព្វភាគបដិបទា ឬ–ប្រតិប័ទ (បុប-ពៈភាគៈប៉ៈដិប៉ៈទា ឬ–ប្រៈតិប័ត) ន. (បា. បុព្វភាគប្បដិ-បទា; សំ. បូវ៌ភាគប្រតិបទ៑) ដូចគ្នានឹង បុព្វភាគបដិបត្តិ ។ បុព្វយោគ (បុប-ពៈ-យោក) ការប្រកបក្នុងខាងដើម, ព្យាយាមក្នុងកាលមុន ។ សព្វថ្ងៃប្រើសំដៅយកពាក្យផ្ដើមរបស់អ្នកនិពន្ធ នៅខាងដើមនៃសៀវភៅ ឬលំនាំសេចក្ដី ដែលផ្ដើមឡើងជាដំបូង ក្នុងការតែងសេចក្ដីរបស់សិស្ស ។ ហៅ និទាន ឬ និទានកថា ក៏បាន ។ បុព្វលាភ (បុប-ពៈលាប) ន. (បា.) ការបានក្នុងកាលមុន, លាភខាងដើម, លាភដំបូង ។ រង្វាន់លើកទឹកចិត្ត ។ បុព្វវិទេហៈ ឬ បុព្វវិទេហទ្វីប (បុប-ពៈ–) ន. (បា. “ទ្វីបរបស់ពួកមនុស្សអ្នកវិទេហៈ នៅទិសខាងកើត”) ឈ្មោះទ្វីបធំមួយ រាប់បញ្ចូលក្នុងមហាទ្វីបទាំង ៤ (តាមភូមិសាស្ត្របុរាណ) ; ខ្មែរយើងហៅថា បូព៌វិទេហទ្វីប (អ. ថ. បូវិទេហៈទ្វីប) ។ បុព្វសិទ្ធិ (បុប-ពៈសិត) ន. (បា.) ផលប្រយោជន៍ឬអំណាចពិសេសដែលវរជនខ្លះត្រូវបានត្រូវមានតាមមុខតំណែង : ប្រធានរដ្ឋសភា ត្រូវទទួលបុព្វសិទ្ធិ ជាតំណាងប្រមុខរដ្ឋ ក្នុងកាលខ្លះដែលប្រមុខរដ្ឋមានធុរៈ ។ បុព្វហេតុ (បុប-ពៈហែត) ន. (បា.) ហេតុដើម, ដំណើរដើម គឺហេតុឬដំណើរដែលបណ្ដាលឡើងជាមុន ឬដែលផ្ដើមឡើងជាមុន ។ បុព្វចារ្យ (បុប-ពាចា) ន. (បា. សំ.; បា. បុព្វាចរិយ; សំ. បូវ៌ + អាចាយ៌ > បូវ៌ាចាយ៌) អាចារ្យមុន, គ្រូដើម គឺមាតាបិតា ។ មាតាបិតាបានជាហៅថា បុព្វាចារ្យ ព្រោះជាគ្រូបង្ហាត់បង្រៀនកូនឲ្យចេះនិយាយស្ដីនិងសណ្ដាប់ធ្នាប់របៀបរបប ព្រមទាំងកិច្ចការទាំងពួងផង ជាមុនជាងគ្រូទាំងអស់ដែលកូនត្រូវរៀនចំណេះវិជ្ជាផ្សេងៗ ។ ព. ផ្ទ. បច្ចាចារ្យ ។ បុព្វាបរបទ (បុប-ពាប៉ៈរ៉ៈ–) ន. (បា. បុព្វ + អបរ + បទ > បុព្វាបរបទ) បទដែលភ្ជាប់ខាងដើមនិងខាងចុងនៃសព្ទដទៃ ដើម្បីញ៉ាំងសព្ទនោះៗឲ្យមានន័យខុសពីមុន បានដល់ឧបស័គ្គនិងបច្ច័យ (ព. វ.; បារ. Affixe) ។ ម. ព. ឧបសគ្គ និង បច្ច័យ ផង ។ បុព្វាសាឍ (បុប-ពាសាត) ន. (បា. សំ.; បា. បុព្វាសាឡ្ហ; សំ. បូវ៌ាសាឍ ឬ បូវ៌ាសាឍា) ខែអាសាឍមុន គឺខែអាសាឍទី ១ (សម្រាប់ប្រើតែក្នុងឆ្នាំដែលលើកខែអាសាឍពីរដងតាមចន្ទគតិ) ជាគូគ្នានឹង ឧត្តរាសាឍ; ខ្មែរយើងច្រើនហៅ ខែអាសាឍមុនថា បឋមាសាឍ ឬ ប្រថមាសាឍ, ហៅខែអាសាឍក្រោយថា ទុតិយាសាឍ ឬ ទ្វិតីយាសាឍ ។
Chuon Nath

Compound Words

បុព្វបុរស
Ancestors
បុព្វហេតុ
Cause
បុព្វក្រឹត្យ
Preface
បុព្វករណ៍
Preparatory Work
បុព្វនិវាស
Native Town
បុព្វនិមិត្ត
Cause
បុព្វជនតា
Ancestry
បុព្វប្រយោគ
បុព្វប្រេត
the dead
បុព្វកថា
Foreword
បុព្វកិច្ច
Introduction
បុព្វជាតិ
Past Incarnations
បុព្វញាតិ
Ancestors
បុព្វកម្ម
Preparation
បុព្វភាគ
Beginning
បុព្វចរិត
Character
បុព្វជន
Ancestors
បុព្វសិទ្ធិ
Privileges
បុព្វកាល
Primitive
បុព្វការី
Ancestors

Possible Synonyms

បុព្វេ
Ancestor
អតីត
Former
បុរាណ
Ancient
ដំបូង
Initially
បង្អស់
Most
កន្លងទៅ
Elapse
ថ្មោង
Bride
ដើម
Original/Trunk
មុន
Previously
សិន
First
ដូនតា
Ancestor
ជីដូនជីតា
Grandparent
បូព៌
East
មុនដំបូងបង្អស់
First of all
បព្វតា
Ancestor
ជាដំបូង
First
បុព្វបេតបុគ្គល
Ancestor
មុនដំបូង
First
ដើមបង្អស់
First
កាលពីដំបូង
First
អតិ
Max
តាំងពីដើម
Anciently/First
នៃអ្នកស្រុកដើម
Aboriginal
ជាលើកដំបូង
First Time
ទីមួយ
First
ក្រុមញាតិ
Relatives
បុព្វបេតពលី
Ancestor
ចំបួរ
Ancestor
បោរាណានុបោរាណ
Ancient
ព្រេង
Legend
បុព្វយោគ
Ancestor
បុរាណសម័យ
Ancient
បុរាណកាល
Ancient
អង្វែង
Long
ថិរៈ
Persistence
ព្រេងព្រឹទ្ធ
Legend
ចាស់ព្រឹទ្ធ
Elder
អាយុច្រើន
Ancient
ពីសម័យមុន
Antique
កុងសែ
Conse

Etymology

Pali - From pubba.

Sentences with បុព្វ

ស្នេហា
snéha
Lovesick
ពី
bi
Of/From
បុព្វ
bŏb
Ancestor
Ancestral loveGoogle Translate
រតនៈ
rôdân
Jewels
រូប
rub
Picture
ចម្លាក់
jâmlag
Engraving/Sculpture
ឆ្លាក់
chlag
Carve/Sculpture
សុវណ្ណ
sŏwôn
Sovann
បុព្វ
bŏb
Ancestor
វរបុរស
vô bŏrâh
gentleman; hero
មាន
méan
Have
ឈាមជ័រ
chéam jéa
Descent
វរ្ម័ន
vôrméan
Varman
ពួក
buŏg
Group
ខ្មាំង
kmăng
Enemy
ពិបាក
bĭbag
Difficult
ទប់ទល់
dôb dôl
Resist
បញ្ចុះ
bânyjŏh
Discount/Reduce
គាថា
géata
Stanza
ចារ
ja
Inscribe
អថ័ន
វ៉ៃ
vai
Wei
តែ
But
ពួកឈ្លានពាន
buŏgâchléanôbéan
Aggressor
រំលោភបំពាន
rumloŭp bâmbéan
Abuse
ឆ្លង
chlâng
Cross
ខណ្ឌ
kân
Partition
Ratanak Sovann Carved Sculpture Ancestors of Javarman blood Enemies find it difficult to resist burying the spy Wei invaders cross the borderYouTube Translation
ជំនាន់ដើម
jumnoăn daeum
Early generation
បុព្វ
bŏb
Ancestor
បុរសទាំងឡាយ
bŏrâsâdeăngôléay
Men
ណា
na
Where
ដែលស្នេហាជាតិ
dêl snéha jéad
Patriotic
ត្រូវ
drow
Must
បានធ្វើ
ban tweu
Made
ដួងព្រលឹង
duŏng brôlœ̆ng
The Spirit
ដំ
dâm
Strike
កល់
gâl
Support
ព្រះ
breăh
Divinity
ធាតុ
téad
Element
Early generations of patriotic ancestors_Google Translate