ព្យញ្ជនៈទី ៣១ តាមលំដាប់ពួកព្យញ្ជនៈ ៣៣ តួ, ជាព្យញ្ជនៈទី៦ ក្នុងសេសវគ្គឬអវគ្គសម្រាប់ប្រើក្នុងភាសាសំស្ក្រឹត, បាលីនិងភាសាខ្មែរ, ជាកណ្ឋជៈមានសំឡេងកើងក្នុងក ។ តាមរបៀបព្យញ្ជនៈសម្រាប់ភាសាសំស្ក្រឹតជាព្យញ្ជនៈទី៨ ក្នុងអវគ្គ ។ តួ ហ នេះខ្មែរប្រើសំឡេងជាពីរគឺ ហ និង ហ៊ ។ ខ្មែរប្រើផ្សំ ហ រួមជាមួយនឹងព្យញ្ជនៈឯទៀតបានតាមគួរដល់ការផ្សំប្រើគឺ ណ, ន, ម, ល, វ ផ្សំជា ណ្ហ, ហ្ន, ហ្ម, ល្ហ, ហ្ល, ហ្វ ។ ណ្ហ និង ល្ហ ចេញសំឡេងជាមួយនឹង ណ, ល ដូចជា ណ្ហើយ, ណ្ហើយចុះ; ផ្លែល្ហុង, ស្វាយល្ហួត ជាដើម ។ ហ្ន គ្រាន់តែនាំតួ
ន. ឲ្យមានសំឡេងខ្ពស់ខុសពីប្រក្រតីដើម: អ្វីហ្ន !, អ្នកណាហ្ន ! ។ កាលបើឲ្យ ហ្ន មានសំឡេងខ្ពស់ស្រួចឡើងទៀត ត្រូវដាក់កាកបាទ (+) នេះពីលើផង : អ្វីហ្ន៎ !, អើហ្ន៎ !, ល្អណាស់ហ្ន៎ ។ ហ្នឹងហើយ, មិនមែនហ្នឹងទេ មានសំឡេងចុះក្រោមមកខាងបំពង់ក ។ ហ្ម មិនប្រើសំឡេងខ្ពស់ទេ គ្រាន់តែនាំ ម ឲ្យមានសំឡេងជា ម៉ មិនបាច់ដាក់មូសិកទន្ត (៉) នេះប៉ុណ្ណោះ, ដូចជា ទេព្យហ្ម, ហ្មដំរី, ចុតហ្មាយ, ហ្មត់ចត់ ជាដើម ។ ហ្ល ក៏ដែរ គ្រាន់តែនាំ ល ឲ្យជា ល៉ ប៉ុណ្ណោះ, ដូចជា ហ្លួង, ទាំងហ្លាយ... ។ ហ្វ មានសំឡេងដូចអក្សរ F បារាំងសែស, ដូចជា ហ្វឹកហ្វឺន, ហ្វឹកហាត់, ហ្វូងគោ...; ឬភាសាបរទេស, ដូចជា ហ្វ្រង្ក Franc (ប្រាក់ហ្វ្រង្ក) , អាហ្វ្រិគ Afrique... ។ ហ អាចឲ្យប្រើដាក់ពីលើឬដាក់ពីក្រោមតួអក្សរឯទៀត បំបែរសំឡេងក៏បាន, ដូចជា អ្ហ, អ៊្ហ ឧទាហរណ៍ : នែអ្ហឺ ប្រយ័ត្នភ្លើងអ្ហឺ !; អាអ្ហែង (អាឯង) ; អ្ហែៈ អីអ៊ីចុះ ! (នែៈ អឹអ៊ឹចុះ) ; មិនទៅទេអ្ហ៊ៃ ? (មិនទៅទេឬ ?) ... ។ ផ្សំជាមួយនឹងអក្សរឯទៀតក្រៅពីខាងលើនេះក៏បាន, ដូចជា ស្ហែហ្វ chef “នាយ”, ម៉ាស៊្ហីន Machine “គ្រឿងយន្ត”; គ្ហារ ឬ ហ៊្គារ Gare “ស្ថានីយ៍អយស្ម័យយាន (រ៉ា) ”; គ្ហោម ឬ ហ្គោម Gomme “ជ័រលុប”... ។ បុរសឈ្មោះ ហ្សង់ Jean; ស្ត្រីឈ្មោះ ហ្សាន់ Jeanne, ហ្សានដារក៍ Jeanne D’arc ។ល។
Chuon Nath