The young man is handsome, while the young woman is full
រីឯ
ri ê
As for
ទោចម្កុដ
doŭjâmgŏd
Pileated Gibbon
ឈ្មោល
chmoŭl
Male Animal
មាន
méan
Have
ពណ៌ខ្មៅ
bôr kmau
Black
នៅ
nŏu
At
ពេល
bél
Time
វា
véa
It/Them
មាន
méan
Have
អាយុ
'ayŭ
Age
៣
3
ទៅ
dŏu
Go
៤
4
ឆ្នាំ
chnăm
Year
The male crown is black when it is 3 to 4 years old.
រីឯ
ri ê
As for
កាកសំណល់
gag sâmnâl
Waste
របស់
rôbâh
Belonging To
វា
véa
It/Them
វិញ
vĭn
Backwards
ត្រូវ
drow
Must
បាន
ban
Have
កិន
gĕn
Grind/Ground
កែច្នៃ
gê jnai
Processing
ទៅជា
dŏu jéa
Into/Become
ចំណីសត្វ
jâmneisâd
Forage
ឬក៏
rœ gâ
Or
ធ្វើជា
tweu jéa
Use As/Pretend
កំបោរ
gâmbaô
Lime
Its waste is milled into animal feed or lime.
ប្រពន្ធ
brâbôn
Wife
ជា
jéa
Is
អ្នក
neăg
You
ជំរុញ
jumrŭn
Push
រីឯ
ri ê
As for
ប្តី
bdei
Husband
ជា
jéa
Is
អ្នកចម្រៀង
neăg jâmriĕng
Singer/Vocalist
WIFE IS A BUSINESSWOMAN, HUSBAND IS ARTIST
បង
bâng
Elder
ប្រៀប
briĕb
Compare
ដូចជា
doj jéa
like
ទូក
dug
Boat
សុំ
som
Please
ចុះចត
jŏh jâd
Touch Down
រីឯ
ri ê
As for
អូន
'n
Dear
ជា
jéa
Is
ផែ
pê
Dock 5/Pier/Wharf
I'm like a boat, asking to land on your shore
អូន
'n
Dear
គឺជា
gœ jéa
Was/Is
អ្នកបំផ្លាញ
nôgâbâmplan
Wrecker
រីឯ
ri ê
As for
បង
bâng
Elder
វិញ
vĭn
Backwards
ជា
jéa
Is
អ្នកដែល
neăg dêl
Those
មើលថែ
meul tê
Look After
I TRIED TO BUILD THIS LOVE BUT YOU WANTED TO DESTROY IT
គេ
gé
Them
យក
yôg
Take
ស្រា
sréa
Alcohol
មួយ
muŏy
One/An
ថូ
to
Jar/Vase
រីឯ
ri ê
As for
ខ្ញុំ
knyom
I/Me/My
ដូរ
do
Exchange
យក
yôg
Take
ក្រណាត់
grânad
Fabric
មួយ
muŏy
One/An
កី
gei
Loom
THEY GET A DRAFT OF BEER,
BUT I EXCHANGED A PIECE OF CLOTH
រីឯ
ri ê
As for
វិញ្ញាណ
vĭnyéan
Wisecrack/Wittiness
ទី
di
Place
៤
4
ទី
di
Place
៥
5
ទី
di
Place
៦
6
ហៅ
hau
Call
ឈំសិតិ
The fourth, fifth, and sixth spirits are called "Chhiang Se Te"
ស្វា
swéa
Monkey
រៈ
មានន័យថា
méan neăy ta
Means
ស្វា
swéa
Monkey
រ
មនុស្ស
mônŭh
People
រីឯ
ri ê
As for
មី រឺមិ
មានន័យថា
méan neăy ta
Means
មួយ
muŏy
One/An
គត់
gôd
Exact
។
Monkey means human monkey, while miriam means one.
រីឯ
ri ê
As for
ព្រះនាង
breăh néang
Princess
ចារីយ
វិញ
vĭn
Backwards
គឺ
gœ
Is
ធ្វើ
tweu
Make/Do
តួនាទី
duŏ néadi
Role
រៀងៗខ្លួន
riĕngôkluŏn
Respectively
។
As for the princess, she is doing her respective roles.
រីឯ
ri ê
As for
អ្នកប្រើ
nôgâbraeu
User
សិល
សាស្ត្រ
sasdâ
Document
វិញ
vĭn
Backwards
ក៏
gâ
Also
មិន
mĭn
Not
ខុសគ្នា
kŏh gnéa
Distinct
ដែរ
dê
Likewise
។
The users of the theology art are no different.
រីឯ
ri ê
As for
ខាង
kang
Side
ព្រះ
breăh
Divinity
ខន្ត
សុរិយា
sŏrĭyéa
Sun
នៅ
nŏu
At
បន្ត
bândâ
Join
លើក
leug
Lift
ជាធម្មតា
jéa tômô da
Normally/Ordinarily
On the other hand, Preah Khan Sorya continues to raise normally
(
សព្វថ្ងៃ
sâb tngai
Present
កូន
gon
Child
ប្រាសាទ
brasad
Temple
នោះ
nŏăh
That
រលំ
rôlum
Topple/Tumble/Under
បាត់
bad
Lose
ហើយ
haeuy
Finished
រីឯ
ri ê
As for
ប្រាសាទ
brasad
Temple
ធំ
tum
Big
ដែល
dêl
That
យើង
yeung
Us/Our
ឃើញ
keun
See
នោះ
nŏăh
That
(Today, the temple has collapsed, and the big temple we see
រីឯ
ri ê
As for
ភត
កប្ប
gâb
Eternity
លើក
leug
Lift
នេះ
néh
Here/This
គឺ
gœ
Is
មាន
méan
Have
រយៈពេល
rôy bél
Interval
តែ
dê
But
៥
5
០
0
០
0
០
0
ឆ្នាំ
chnăm
Year
រឺ
៥
5
០
0
០
0
០
0
ឆ្នាំ
chnăm
Year
ជាង
jéang
Than
ប៉ុណ្ណោះ
pŏnaôh
Only
This period is only 5,000 years or more.
រីឯ
ri ê
As for
ភរិយា
pôrĭyéa
Wife
វិញ
vĭn
Backwards
ជា
jéa
Is
ភាសា
péaséa
Language
បាលី
balei
Pali
ខ្មែរ
kmê
Cambodian
ដែល
dêl
That
បានមក
ban môg
Acquire
ពី
bi
Of/From
ពាក្យ
béag
Word
ថា
ta
That/Say
"ភៈរៈ"
បូក
bog
Sum/Add
"រិយា"
The wife is in Balinese Khmer_ which comes from the word
រីឯ
ri ê
As for
ចម្លាក់
jâmlag
Engraving/Sculpture
ខ្លះ
klăh
Some
មាន
méan
Have
ឆ្លាក់
chlag
Carve/Sculpture
ទាំង
deăng
Either
លឹង្គ
lœ̆ng
Gender
របស់ព្រះ
rôbâh breăh
Divine
អង្គ
'âng
Torso
ទៀត
diĕd
More
ផង
pâng
Too
!
Some of them even carved his penis!
រីឯ
ri ê
As for
មនុស្ស
mônŭh
People
ដែលខូចចិត្ត
dêlâkojâjĕd
Heartbroken
រឿង
rœăng
Story
ស្នេហា
snéha
Lovesick
ហើយ
haeuy
Finished
ដាច់ចិត្ត
daj jĕd
Make a Tough Decision
សម្លាប់
sâmloăb
Kill
ខ្លួន
kluŏn
Body/Self
នោះ
nŏăh
That
ក៏
gâ
Also
ដូច្នោះ
dojnaôh
Therefore
ដែរ
dê
Likewise
So it is with those who are brokenhearted and commit suicide.
គ្រាន់
groăn
Sufficient
តែ
dê
But
ព្រះកោរាជ្យ
បាន
ban
Have
ត្រាស់
drah
Enlightenment
ជា
jéa
Is
ព្រះពុទ្ធ
breăh bŭd
The Buddha
ទី
di
Place
៣
3
រីឯ
ri ê
As for
ព្រះកៅឌញ្ញ
រៀនសូត្រ
riĕn sod
Learn
ធម្មតា
tômô da
Natural
ប៉ុណ្ណោះ
pŏnaôh
Only
។
Only Korach became enlightened as the third Buddha, while Kao Dinh learned normally.
រីឯ
ri ê
As for
ព្រះរាជបុត្រ
breăh réajôbŏd
The Son
អង្គ
'âng
Torso
នោះ
nŏăh
That
ក៏បាន
gâ ban
Ok
ក្រឡេក
grâlég
Glance
ឃើញ
keun
See
ចំ
jâm
Directly Precise
ពេលដែល
bél dêl
While
ព្រះនាង
breăh néang
Princess
កំពុងតែ
gâmbŭng dê
Doing
ញញឹម
nyônyœ̆m
Smile
The prince also saw the princess smiling.
រីឯ
ri ê
As for
អ្នក
neăg
You
សិក្សា
sĕgsa
Study
វិញ
vĭn
Backwards
មើលតែ
meul dê
Seems That
សៀវភៅ
siĕwôpŏu
Book
គេ
gé
Them
តែង
dêng
Adorn
បំភ្លៃ
bâmpley
Distort
ការពិត
ga bĭd
Truth
សៀវភៅ
siĕwôpŏu
Book
បារាំង
barăng
France
សរសេរ
sâ sé
Write
បណ្ឌិត
bânɗĭd
Scholar
មកពី
môg bi
Because Of
បារាំង
barăng
France
Whereas academics look at books, they often distort the fact that French books are written by doctors from France
រីឯ
ri ê
As for
យើង
yeung
Us/Our
វិញ
vĭn
Backwards
យើង
yeung
Us/Our
មិនមាន
mĭn méan
Hasn't
អ្វី
'wi
What
ខ្លាំង
klăng
Strong
មិនមាន
mĭn méan
Hasn't
អ្វី
'wi
What
ការពារ
ga béa
Defend
ខ្លួន
kluŏn
Body/Self
នោះ
nŏăh
That
ទេ
dé
No
គឺ
gœ
Is
មានតែ
méan dê
Only
ពឹង
bœ̆ng
Bank On
លើ
leu
On/Over
ព្រះធម៌
breăh tôr
Dharma
ព័ន្ធស្នឹង
béan snœ̆ng
Sneng system
As for us, we have nothing strong, nothing to defend ourselves, only to rely on Dharma
រីឯ
ri ê
As for
អ្នកដឹង
neăg dœ̆ng
You know
ការពិត
ga bĭd
Truth
បាន
ban
Have
ត្រឹមតែ
drœ̆m dê
Only
គ្រាំគ្រា
grŏâm gréa
Very Old
ក្នុង
gnŏng
In
ទ្រូង
drung
Chest
អួល
'uŏl
Choke on Something
ដើម
daeum
Original/Trunk
ក
និយាយ
nĭyéay
To Say
ស្តី
sdei
Say
មិន
mĭn
Not
ចេញ
jén
Leave
As for those who know the truth, they only have a moment in their chest, they are speechless.
រីឯ
ri ê
As for
ខាង
kang
Side
ស្ត្រី
sdrei
Lady
ដែល
dêl
That
បាន
ban
Have
សម្រេចចិត្ត
sâmréj jĕd
Decide
ចង
jâng
Bind/Attach/Tie
សម្ពន្ធមេត្រី
sâmbôn médrei
solemn friendship
ទទួលយក
dôduŏl yôg
Accept
បុរស
bŏrâh
Man
ជា
jéa
Is
ប្តី
bdei
Husband
រឺ
ស្វាមី
swéami
Husband
នេះ
néh
Here/This
ជា
jéa
Is
គូគ្រង
gu grông
Partner
ជីវិត
jiwĭd
Life
As for the woman who decided to make an alliance and accept this man as her husband or husband as her life partner
រីឯ
ri ê
As for
ឥទ្ធិពល
ĕdtĭ bôl
Influence
ព្រះបាទ
breăh bad
Feet/Foot
កៅឌញ្ឌ(កៅឌេល)
ដែល
dêl
That
អាច
'aj
Can
លើក
leug
Lift
ព្រះ
breăh
Divinity
ខ័ន
kan
Khan
រាជ្យ
réaj
Kingdom
ក្លាយជា
glay jéa
Became
មហាក្សត្រ
môha gsâd
Sovereign
ទី
di
Place
១
1
As for the influence of King Kao Dinh (Kao Del) who was able to raise the throne to become the first king
រីឯ
ri ê
As for
អ្នក
neăg
You
ស្រណុក
srônŏg
Snook
សុខ
sŏk
Healthy/Safe/Happy
ស្រួល
sruŏl
Easy
ត្រូវ
drow
Must
ជួយ
juŏy
Help
ដល់
dâl
For
អ្នក
neăg
You
លំបាក
lum bag
Hard
នោះ
nŏăh
That
អ្វី
'wi
What
ៗ
ទាំងអស់
deăng 'âh
All
នឹងបាន
nœ̆ng ban
Will be
ថ្លឹងថ្លែង
tlœ̆ng tlêng
Consider
ស្មើគ្នា
smeu gnéa
Equivalent
មិនខាន
mĭn kan
Surely
ឡើយ
laeuy
No
។
As for the wealthy men, they have to help the poor, and everything will be equally balanced.
រីឯ
ri ê
As for
អ្វី
'wi
What
ដែលនៅសល់
dêl nŏu sâl
Lingering/Residual
សុទ្ធតែ
sŏd dê
All
ជា
jéa
Is
ភស្តុតាង
pôsdŏdang
Proof
ក្លែងក្លាយ
glêng glay
Counterfeit
ដែលគេ
dêl gé
Used
បង្កើតឡើង
bânggaeud laeung
Fabricate
នោះ
nŏăh
That
តើ
daeu
Do
ត្រូវ
drow
Must
សម្រេច
sâmréj
Complete
យ៉ាងណា
yang na
How
នោះ
nŏăh
That
ទេ
dé
No
។
The rest is fake evidence, how to decide.
រីឯ
ri ê
As for
ភស្តុតាង
pôsdŏdang
Proof
ចម្លាក់
jâmlag
Engraving/Sculpture
អំពី
'âmbi
About
នគរ
nôgô
Kingdom
ចំណុះ
jâmnŏh
Capacity
ទាំង
deăng
Either
១
1
២
2
១
1
ប្រទេស
b déh
Country
យក
yôg
Take
សួយសារអាករ
suŏyôsa 'agâ
Tribute
មក
môg
Come
ថ្វាយ
tway
Give
ព្រះមហាក្សត្រ
breăh môha gsâd
King
ខ្មែរ
kmê
Cambodian
As for the sculptural evidence about the kingdoms of the 121 countries, they brought tribute to the Khmer king.
រីឯ
ri ê
As for
ភស្តុតាង
pôsdŏdang
Proof
ពិតប្រាកដ
bĭd bragâd
Unquestionable
ក៏
gâ
Also
ត្រូវ
drow
Must
គេ
gé
Them
បំ
បិត
bĕd
Sharpen
ដាន
dan
Track/Trace
ចោល
jaôl
Throw/Discard
បាត់
bad
Lose
ដែរ
dê
Likewise
តើ
daeu
Do
ពេលនេះ
bél néh
Now
បងប្អូន
bâng b'n
Brothers
ត្រូវធ្វើ
drow tweu
To Do
យ៉ាងដូចម្តេច
yang doj mdéj
Somehow
ទើប
deub
Next
ដឹង
dœ̆ng
Know
ការពិត
ga bĭd
Truth
?
And the real evidence has been wiped away, how can you know the truth then?
រីឯ
ri ê
As for
"រិយា"
ប្រែ
brê
Turn
ថា
ta
That/Say
ជា
jéa
Is
កាល
gal
Time
ដ៏
អង្វែង
'ângwêng
Long
កាល
gal
Time
ខាងមុខ
kang mŭk
Ahead
ដ៏
យូរ
yu
Long Time
យា រឺដ៏រិយា
ជានា
jéa néa
Perfect Health
ទៅ
dŏu
Go
រឺ
មានន័យថា
méan neăy ta
Means
កន្លង
gânlâng
Past
ឆ្ងាយ
chngay
Far
ផុត
pŏd
Finish
ទៅ
dŏu
Go
ពីរបី
bi bei
A few
ជំនាន់
jumnoăn
Generation
។
As for
រីឯ
ri ê
As for
ដំរី
dâmrei
Elephant
ខ្លា
kla
Tiger
តោ
daô
Lion
លោកតា
loŭg da
Grandpa
អ្នកតា
neăg da
Ancestral Spirit
ម្ចាស់
mjah
Owner
ទឹកដី
dœ̆g dei
Territory
និង
nĭng
And
ព្រះនាង
breăh néang
Princess
ទាំងប៉ុន្មាន
deăng pŏnman
All
ផ្សេងទៀត
pséng diĕd
Other
បាន
ban
Have
រួមគ្នា
ruŏm gnéa
Get Together
សាងសង់
sang sâng
Build
អារាម
'aréam
Monastery
ឥន្ទ្រពត្ត្រ
បុរី
bŏrei
City/Country
យ
Elephants, tigers, lions, grandfathers, landlords and other princesses built the Indrapat Borey temple together.
កែ
gê
Fix
ចុះ
jŏh
Descend
កែ
gê
Fix
ឡើង
laeung
Ascend
បែក
bêg
Break
ជា
jéa
Is
និយ
កាយ
gay
Scratch
ផ្សេងគ្នា
pséng gnéa
Different
ប្រកាន់យក
brâgan yôg
Adhere to
ត្រូវ
drow
Must
រៀងៗខ្លួន
riĕngôkluŏn
Respectively
រីឯ
ri ê
As for
អ្នកដើរតាម
nôgâdaeu dam
Follower/Henchman
ក៏
gâ
Also
ចេះតែ
jéh dê
Persistent
ដើរតាម
daeu dam
Follow
ទៅ
dŏu
Go
They Adjust the scriptures again and again, then proclaim themselves right, and the followers always follow knowing nothing.
ដូចជា
doj jéa
like
ឋាន
tan
Location
តុសិត
dŏsĕd
Toss
លែង
lêng
Release
បែក
bêg
Break
ធ្លាយ
tléay
Leak
ទៀតហើយ
diĕd haeuy
Again
រីឯ
ri ê
As for
អ្នករាល់គ្នា
neăg roăl gnéa
Everybody
វិញ
vĭn
Backwards
ក៏
gâ
Also
មានជីវិត
méan jiwĭd
In Existence
អមតៈ
'âmôd
Immortal
ដូច
doj
As/Like
នៅ
nŏu
At
ឋាន
tan
Location
តុសិត
dŏsĕd
Toss
ដូចគ្នា
doj gnéa
Alike
As the heavens are not dissolved, yet ye have immortality, as in the same house.
រីឯ
ri ê
As for
អ្នកចេះដឹង
neăg jéhdœ̆ng
You know
ខ្លះ
klăh
Some
ដែល
dêl
That
នៅ
nŏu
At
សេសសល់
séh sâl
Leftovers
ត្រូវ
drow
Must
សៀម
siĕm
Thai
ចាំ
jăm
Wait
បង្ខំឱ្យ
bângkâm aô
Forced
បង្កើត
bânggaeud
Create
អក្សរសាស្ត្រ
'âgsâ sasdâ
Literature
ក្លាយ
glay
Transform
ពី
bi
Of/From
ភាសា
péaséa
Language
រ
ខ្មែរដើម
kmê daeum
Original Khmer
As for the remaining scholars, the Siamese were forced to create literature from the original Khmer language.
រីឯ
ri ê
As for
អ្នក
neăg
You
គ្មាន
gméan
Without
និស្ស័យ
nĭsay
Desire
ជាមួយ
jéa muŏy
With
មាតា
méada
Mother
ជា
jéa
Is
ព្រះពុទ្ធ
breăh bŭd
The Buddha
វិញ
vĭn
Backwards
នោះ
nŏăh
That
ចង្កៀង
jânggiĕng
Lamp
ចិត្ត
jĕd
Feeling
របស់
rôbâh
Belonging To
គេ
gé
Them
គឺ
gœ
Is
ងងឹតសូន្យសុង
ngôngœ̆dâsonyâsŏng
Dark Sun Song
ដុត
dŏd
Burn/Inflame
មិនឆេះ
mĭnôchéh
Misfire
សោះ
saôh
Not at all
ព្រោះ
brŏăh
Because
As for those who have no nature with the mother of the Buddha, their lamp of the heart is dark and does not burn at all.
រីឯ
ri ê
As for
ក្នុង
gnŏng
In
សម័យ
sâmeăy
Session
ខ្លះ
klăh
Some
គម្ពីរ
gômbi
Scripture
សាសនា
sasânéa
Religion
ត្រូវ
drow
Must
បាន
ban
Have
បង្ខិតបង្ខំ
bângkĕd bângkâm
Coerce/Compel
ឱ្យ
aô
Give
កែ
gê
Fix
ដោយ
daôy
As/For
ពួក
buŏg
Group
មានអំណាច
méan 'âmnaj
Having Authority
គម្ពីរ
gômbi
Scripture
ដើម
daeum
Original/Trunk
ត្រូវ
drow
Must
បានយក
ban yôg
Took
ទៅ
dŏu
Go
ដុត
dŏd
Burn/Inflame
ចោល
jaôl
Throw/Discard
In some cases, the Bible was forced to be edited by powerful people, and the original Bible was burned.
រីឯ
ri ê
As for
នៅ
nŏu
At
ចំកណ្តាល
jâm gândal
In the middle
គឺ
gœ
Is
ព្រះនាង
breăh néang
Princess
នាគ
néag
Naga
លវោ
lôwoŭ
Lopburi
ពោធិ
boŭtĭ
Illumination
សត្ត
sâd
Seven
ទាំង
deăng
Either
៥
5
០
0
០
0
អង្គុយ
'ânggŭy
Sit
តម្រៀបជួរ
dâmriĕb juŏ
Sort
គ្នា
gnéa
Together
យ៉ាង
yang
Type
មាន
méan
Have
របៀបរៀបរយ
rôbiĕb riĕbârây
Prim
។
In the center are the Naga Lavo (Neak Lavo), the 500 disciples sat in neat order.
រីឯ
ri ê
As for
ស្រុក
srŭg
Country
យើង
yeung
Us/Our
វិញ
vĭn
Backwards
ក្មេង
gméng
Child/Young
ត្រូវ
drow
Must
បោះបង់
baôh bâng
Abort/Give Up
មិនសូវ
mĭn sow
Not Too Much
រវីរវល់
rôwirôwôl
Busy
ចាស់ជរា
jah jôréa
Old
គ្មាន
gméan
Without
ការមើល
ga meul
Viewing
ថែ
tê
Care For/Protect
ធ្លាក់ខ្លួន
tleăg kluŏn
Fall Into Problem
ដើរ
daeu
Walk
សុំទាន
som déan
Begging
ទៅវិញ
dŏu vĭn
Return
។)
Look at our country, children have been abandoned without any cares, elders has been forgotten and become beggars.
រីឯ
ri ê
As for
មហាអំណាច
môha 'âmnaj
Superpowers
ទាំងនោះ
deăng nŏăh
all of those
នឹង
nœ̆ng
Will
ត្រូវ
drow
Must
បង្ក្រាប
bânggrab
Defeat
ហើយ
haeuy
Finished
ព្រម
brôm
Consent
ជា
jéa
Is
ចំណុះ
jâmnŏh
Capacity
ខ្មែរ
kmê
Cambodian
ដូច
doj
As/Like
ក្នុង
gnŏng
In
រាជ
réaj
Royal
ព្រះ
breăh
Divinity
សុរ
sŏ
Sura
ន្ត
កម្ពុ
gâmbŭ
Gold
វរ្ម័ន
vôrméan
Varman
ភ្លោះ
plŏăh
Twins
រឺ
ព្រះ
breăh
Divinity
គម្លង់
ភ្លោះ
plŏăh
Twins
នោះ
nŏăh
That
ដែរ
dê
Likewise
។
As for those great powers counties, they will be subdued and subjugated to the Khmer people, just like in the reign of Preah Soranntak Kampu Varman twins or Preah Komluong Pluos.
រីឯ
ri ê
As for
បាសី
បច្ឆា
bâjcha
Post
ក៏
gâ
Also
ត្រូវ
drow
Must
បែងចែក
bêng jêg
Divide
ជាពីរ
jéabi
Asunder
ដើម្បី
daeumbei
To
ជាទី
jéa di
Worthy
រឭក
rlœ̆g
Remember
ដល់
dâl
For
ព្រះនាង
breăh néang
Princess
មច្ឆា
môjcha
Fish
ទេព
déb
Deity
និង
nĭng
And
ពាលី
béali
Pali
ព្រះបាទ
breăh bad
Feet/Foot
សូរ បរៈ
The Basey Bacha r is also divided into two divisions to honor the goddess of Mermaid and Pali Sorak Barak.