ឧត្បាត

សំ. ឬ បា. (ន.) ហេតុឬភាពអាក្រក់ដែលបណ្ដាលកើតឡើងខុសពីធម្មតា; ផ្នូលនៃគ្រោះកាច, នៃហេតុអាក្រក់; អាភេទ; ចង្រៃ : កើតឧត្បាតក្នុងស្រុក ។ ខ្មែរប្រើជា គុ. ផងក៏មាន : សត្វឧត្បាត, មនុស្សឧត្បាត, សម្ដីឧត្បាត សត្វ, មនុស្ស, សម្ដីដែលជាអាភេទឬជាផ្នូល, ជាចង្រៃ (ដូចជាគោមានជើង ៥, មនុស្សត្រងិលដៃទាំងពីរ គឺគ្មានដៃទាំងពីរពីកំណើត, សម្ដីពួកក្មេងដែលបណ្ដាលជាផ្នូលអាក្រក់ ជាដើម) ។ ព. កា. បញ្ជាក់ពី ឧត្បាត ថា : ពុទ្ធសាសនា មានន័យចែងថា ឧត្បាតចង្រៃ កើតមានព្រោះកម្ម ដែលពុំប្រពៃ ឥតមានហេតុអ្វីក្រៅពីកម្មឡើយ ។ កម្មចាស់ឬថ្មី ជាកម្មអប្រីយ៍ ដែលសត្វធ្វើហើយកម្មនោះផ្តល់ផល- ឲ្យពុំកន្តើយ កម្មនោះអស់ហើយ ក៏លែងផ្តល់ផល ។