Abhidhajamahāraṭṭaguru (ecclesiastical title created by Burmese Buddhists and conferred upon outstanding Buddhist monks in Burma, Sri Lanka, Cambodia, Thailand, and Laos)
Headley
បា. សំ. ស.;
បា. (
ន.) (អភិទ្ធជ + មហា + រដ្ឋ + គរុ; អភិធ្វជ + មហា + រាឞ្រ្ត + គុរុ) គ្រូនៃមហារដ្ឋដូចជាទង់ដ៏ខ្ពស់ ។ ឋានន្តរជាសមណស័ក្តិថ្នាក់ខ្ពស់បំផុត ឡើងពីថ្នាក់ អគ្គមហាបណ្ឌិត មក, ជាសមណស័ក្តិដែលរដ្ឋាភិបាលតាំងព្រះមហាថេរជាអ្នកប្រាជ្ញក្នុងសហភាពភូមា ។ ក្នុងបុរាណសម័យ, កាលដែលប្រទេសភូមាមានព្រះមហាក្សត្រិយ៍គ្រប់គ្រងរាជសម្បត្តិនៅឡើយ, ព្រះរាជាទ្រង់តាំងព្រះមហាថេរជាអ្នកប្រាជ្ញធំអង្គណាមួយជា ព្រះអភិធជមហារាជគុរុ ជាមហារាជគ្រូក្នុងព្រះរាជាណាចក្រភូមា; លុះចំណេរកាលមកដល់បច្ចុប្បន្នសម័យនេះ ប្រទេសភូមាមានឯករាជ្យជាសាធារណរដ្ឋ ហៅថា សហភាពភូមា ទៅវិញ, រដ្ឋាភិបាលក៏បំប្លែងសមណស័ក្តិនេះជា អភិធជមហារដ្ឋគុរុ តាមសម័យនិយម, បានតាំងមហាថេរថ្នាក់ អគ្គមហាបណ្ឌិត ច្រើនរូបក្នុងសហភាពភូមាឲ្យឡើងកាន់សមណស័ក្តិនេះ ។ ដល់មក ព. ស. ២៥០០ រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋភូមា បានសុំតាំងមហាថេរបរទេស ៤ រូបគឺ មហាថេរ ប្រទេសស្រីលង្កា, ប្រទេសកម្ពុជា, ប្រទេសថៃឡងដ៍, ប្រទេសលាវ ឲ្យមានសមណស័ក្តិជា អភិធជមហារដ្ឋគុរុ ផងដែរ ដោយមិត្តភាព ទាំងខាងពុទ្ធចក្រទាំងខាងអាណាចក្រ ។ល។
Chuon Nath
